Jak to z napastnikami Ekstraklasy bywało? Strzelecka powtórka z historii

Strzelecki rekord Henryka Reymana, piłkarza Wisły Kraków – 37 goli w jednych rozgrywkach jest niezagrożony. Poprzedni sezon pokazał mizerię polskich napastników w ekstraklasie. Dwucyfrową liczbę trafień złamali jedynie weteran - Tomasz Frankowski i chorzowska gwiazdeczka ligi Arkadiusz Piech. To, że najskuteczniejszym egzekutorem był w minionych rozgrywkach 38-letni „Franek” powinno mocno zawstydzić jego młodszych kolegów. Inny Franek – Smuda wznosił ręce do góry, pytając się, co z tymi napastnikami? I na Euro 2012 zabrał oglądającego spotkania Glasgow Rangers z wysokości trybun Ibrox Park Pawła Brożka…

Zamiast przepowiadać przyszłość i wieszczyć, komu przypadnie korona króla strzelców w rozgrywkach 2012/13 przyjrzyjmy się 15 ostatnim sezonom w najwyższej klasie rozgrywkowej w Polsce. Na początek cofamy się do rozgrywek 1997/98 pierwszej ligi (tak się wówczas nazywała ekstraklasa). O tym, że w tamtych czasach królem strzelców mógł być zagraniczny napastnik, nikt nawet nie pomyślał. Jednak dorobek strzelecki najlepszych snajperów był przeciętny. Najskuteczniejsi okazali się Arkadiusz Bąk, Sylwester Czereszewski i Mariusz Śrutwa. Wszyscy zaliczyli 14. trafień. Wśród obcokrajowców najwięcej bramek zdobył Litwin Grażvydas Mikulenas – 9.

Najlepsi strzelcy sezonu 1997/98:

1. Arkadiusz Bąk, Sylwester Czereszewski, Mariusz Śrutwa – 14
2. Radosław Jasiński – 13
3. Marcin Kuźba – 12

Przed czternastoma sezonami najskuteczniejszym bombardierem okazał się… Tomasz Frankowski. 21 bramek zapewniło mu pierwszy w karierze tytuł króla strzelców ekstraklasy. Za jego plecami znalazł się Artur Wichniarek z 20 trafieniami. 9 goli to ponownie najlepszy wynik wśród „stranieri”, a taką skutecznością podczas całego sezonu wykazał się Nigeryjczyk Moses Molongo z Zagłębia Lubin.

Najlepsi strzelcy sezonu 1998/99

1. Tomasz Frankowski – 21
2. Artur Wichniarek – 20
3. Mariusz Nosal – 14
4. Mariusz Janoszka, Piotr Reiss, Bartosz Karwan - 12

W następnym sezonie koronę króla strzelców zdobył niespodziewanie Adam Kompała z Górnika Zabrze, a za jego plecami znalazł się… a jakże Tomasz Frankowski. Najskuteczniejszym obcokrajowcem rozgrywek 1999/2000 okazał się Nigeryjczyk Emmanuel Olisadebe, który niedługo potem otrzymał polskie obywatelstwo. „Emsi” z Polonią Warszawa wywalczył mistrzowski tytuł, a później w eliminacjach Mistrzostw Świata 2002 wydatnie pomógł reprezentacji awansować na mundial.

Najlepsi strzelcy sezonu 1999/00:

1. Adam Kompała – 19
2. Tomasz Frankowski – 17
3. Sylwester Czereszewski - 16
4. Krzysztof Bizacki 14
5. Mariusz Nosal 13

W sezonie 2000/2001 królem strzelców z 18 trafieniami został niezawodny Tomasz Frankowski. A w kolejnym sezonie „zluzował” go kolega z Wisły Kraków Maciej Żurawski. Obecnie „Biała Gwiazda” korzysta z usług takich strzeleckich tuzów jak Daniel Sikorski, który w dla „Czarnych Koszul” w minionym sezonie ani razu nie wpisał się do protokołu meczowego pod hasłem zdobyte bramki. To w pewnym stopniu tłumaczy zapaść zespołu z Reymonta.

Najlepsi strzelcy sezonu 2000/01:

1. Tomasz Frankowski - 18
2. Zbigniew Grzybowski - 14
3. Marcin Mięcel - 13
4. Mariusz Śrutwa – 11
5. Arkadiusz Klimek, Olgierd Moskalewicz 10

Najlepsi strzelcy sezonu 2001/02:

1. Maciej Żurawski - 21
2. Cezary Kucharski, Grzegorz Rasiak – 14
3. Łukasz Sosin – 12
4. Mariusz Śrutwa – 11

W sezonie 2002/2003 zdarzyła się rzecz niemożliwa. Po tytuł najlepszego snajpera ligi sięgnął z 24 golami Serb Stanko Svitlica z Legii (po raz pierwszy w historii!). Tuż za nim uplasowali się Maciej Żurawski (22) i Maciej Kuźba (21) obaj z Wisły Kraków. Dziewięciu polskich napastników zdobyło przynajmniej 10 goli. A rozgrywano tak jak obecnie 30 spotkań.

Najlepsi strzelcy sezonu 2002/03:

1. Stanko Svitlica – 24
2. Maciej Żurawski – 22
3. Marcin Kuźba, Andrzej Niedzielan – 21,
4. Jacek Ziarkowski – 14
5. Michał Chałbiński - 13

W kolejnym sezonie wszystko wróciło do normy po drugą koronę króla strzelców sięgnął Maciej Żurawski. Na boiskach ekstraklasy rozbłysła gwiazda Ireneusz Jelenia. Wysoką dyspozycję strzelecką wykazali się Marek Saganowski, Piotr Włodarczyk i … Tomasz Frankowski. Dziewięciu polskich zawodników osiągnęło dwucyfrową liczbę trafień, a rozgrywano zaledwie 26 spotkań wskutek zmniejszenia ligi do 14 zespołów. Stanko Svitlica po rundzie jesiennej opuścił Legię Warszawa i przepadł w Hannoverze 96. Kiedy wracał do polskiej ligi zapewniał, że w Bundeslidze Polaków gnębią… Serb rozegrał dla zespołu z AWD Arena 3 ligowe mecze.

Najlepsi strzelcy sezonu 2003/04:

1. Maciej Żurawski – 20
2. Ireneusz Jeleń – 18
3. Marek Saganowski – 17
4. Piotr Włodarczyk – 16
5. Tomasz Frankowski – 15

W sezonie 2004/05 linia do „Fryzjera” rozgrzewała się do czerwoności, a po raz trzeci królem strzelców został z 25 trafieniami Tomasz Frankowski (dodajmy nie ostatni). O tytuł najlepszego egzekutora ligi „Franek” ścigał się z Maciejem Żurawskim. Wisła w cuglach zdobyła mistrzowski tytuł. Najskuteczniejszym „stranieri” był napastnik Pogoni Szczecin, nieżyjący już Urugwajczyk Claudio Milar – 6 goli. W sierpniu 2005 mistrz Polski był bliski spełniania snu Bogusława Cupiała o Lidze Mistrzów. Wisła w pierwszym meczu o przepustkę do piłkarskiego raju pokonała Panathinaikos Ateny 3:1. Jednak skończyło się jak zawsze.

Najlepsi strzelcy sezonu 2003/04:

1. Tomasz Frankowski – 25
2. Maciej Żurawski – 24
3. Marek Saganowski – 14
4. Piotr Bania, Ireneusz Jeleń - 12

Rok później wyrastający na pierwszoplanową postać tej opowieści „Franek” opuścił Kraków, dając tym samym okazję do wykazania się innym snajperom. A że Wisłę opuścił także Maciej Żurawski, nadszedł czas na prawdziwą zmianę warty. Z tej szansy skorzystał Grzegorz Piechna. 29-letni wówczas „Kiełbasa” w barwach Korony Kielce rozgrywał pierwszy sezon w ekstraklasie i zaliczył prawdziwe wejście smoka. Z 21 bramkami okazał się najskuteczniejszym „goleadorem”. Za jego plecami zameldowali się Michał Chałbiński i Paweł Brożek. Zdobyciem ponad 10 bramek mogło pochwalić się 6 polskich napastników.

Najlepsi strzelcy sezonu 2004/05:

1. Grzegorz Piechna - 21
2. Michał Chałbiński - 15
3. Paweł Brożek - 13
4. Krzysztof Gajtkowski - 12
5. Radosław Matusiak, Piotr Reiss - 11

Sezon 2006/2007 zakończył się tytułem mistrzowskim dla Zagłębia Lubin. Z pozycji dobrze zapowiadającego się napastnika, do roli czołowego strzelca ligi przeskoczył Łukasz Piszczek. Najlepszym zagranicznym snajperem został strzelający gole dla ŁKS Bośniak Ensar Arifović – 9 bramek. Tytuł króla strzelców wywalczył 35-letni Piotr Reiss. Po opuszczeniu ekstraklasy przez duet Frankowski – Żurawski rozpoczął się okres posuchy wśród bramkostrzelnych napastników. Przełamało go właściwie zaledwie dwóch snajperów: Paweł Brożek i Robert Lewandowski.

Najlepsi strzelcy sezonu 2006/07

1. Piotr Reiss - 15
2. Michał Chałbiński, Adrian Sikora – 12
3. Łukasz Piszczek – 11
4. Tomasz Moskała, Piotr Włodarczyk, Zbigniew Zakrzewski – 10

Najlepsi strzelcy sezonu 2007/08

1. Paweł Brożek – 23
2. Adrian Sikora, Jacek Zieńczuk – 16
3. Takesure Chinyama – 15
4. Hernan Rengifo – 12
5. Dawid Jarka - 11

W sezonie 2008/09 osiągnięcie Stanko Svitlicy powtórzył kolejny napastnik Legii, tym razem rodem z Zimbabwe Takesure Chinyama, który zdobył w ekstraklasie 19 goli i koroną króla strzelców podzielił się z Pawłem Brożkiem. Do najwyższej klasy rozgrywkowej całą ławą trafiali zagraniczni piłkarzy, z których nieliczni wnosili coś do gry swoich zespołów, a polscy snajperzy prawie zapomnieli, co jest ich głównym zadaniem. Tylko dwóch przekroczyło liczbę 10 trafień w 30 spotkaniach…

Najlepsi strzelcy sezonu 2008/09

1. Paweł Brożek, Takesure Chinyama – 19
2. Robert Lewandowski – 14
3. Filip Ivanovski – 11
4. Dawid Nowak, Dariusz Pawlusiński – 10
5. Hernan Rengifo, Semir Stilić – 9

Sezon 2009/10 po 17 latach przerwy zakończył się mistrzowskim tytułem dla Lecha Poznań. Korona króla strzelców Roberta Lewandowskiego zaowocowała transferem do Borussii Dortmund. Tymczasem mizeria wśród polskich napastników panowała w najlepsze. Znowu czołowym strzelcem ekstraklasy okazał się powracający na polskie boiska Tomasz Frankowski. Nie tylko popularny „Franek” błyszczał wówczas skutecznością. Rzadkim wyczynem popisał się próbowany obecnie w reprezentacji Polski obrońca Marcin Komorowski, który w spotkaniu 5. kolejki trzykrotnie zaskoczył bramkarza Lechii, w wygranym 4:1 przez Polonię Bytom spotkaniu.

Najlepsi strzelcy sezonu 2009/10

1. Robert Lewandowski - 18
2. Iljan Micanski – 14
3. Tomasz Frankowski – 11
4. Paweł Brożek, Artur Sobiech – 10

Powrót weteranów. Takim tytułem możnaby określić to, co działo się w sezonie 2011/12 wśród ligowych strzelców. Po raz czwarty koronę króla strzelców zdobył Tomasz Frankowski. Za jego plecami znalazł się kolejny rutyniarz – Andrzej Niedzielan. Innych polskich napastników trzeba by szukać ze świecą. Obcokrajowcy w polskiej lidze zaczęli czuć się jak u siebie i to oni byli często najskuteczniejszymi zawodnikami swoich zespołów. By wymienić tylko: Abdou Razacka Traore, Artjoma Rudnevsa, Darvydasa Sernasa, Andraża Kirma, Cristiana Omara Diaza czy Miroslava Radovicia…

Najlepsi strzelcy sezonu 2010/11

1. Tomasz Frankowski – 14
2. Andrzej Niedzielan, Abdou Razack Traore – 12
3. Artjoms Rudnevs - 11
4. Darvydasa Sernas - 10

W poprzednim sezonie obserwowaliśmy strzeleckie „one man show” w wykonaniu Artjoma Rudniewa, choć i jego celownik poważnie zaciął się na wiosnę. Swoją normę wystrzelał Tomasz Frankowski – 15 goli. Za jego plecami znowu „stranieri”: Danijel Ljuboja, Edgar Cani, David Biton. Najgroźniejszy był duet z Cichej Piech – Jankowski, razem 20 trafień. Ich wątpliwą europejską klasę ośmieszyli Czesi z Viktorii Pilzna. Duet Durica – Bakos wrzucił Ruchowi 5 bramek, dwie dołożyli koledzy i skończyło się niebieską kompromitacją w LE.

Najlepsi strzelcy sezonu 2011/12

1. Artjom Rudniew - 22
2. Tomasz Frankowski - 15
3. Arkadiusz Piech - 12
4. David Biton, Edgar Cani, Danijel Ljuboja - 11
5. Prejuce Nakoulma – 9

Obecny sezon daje nadzieję na to, że ta beznadziejna sytuacja może ulec zmianie. Co kolejkę słychać zachwyty nad młodymi talentami, którzy sieją popłoch w defensywie rywali. Prasa szeroko rozpisuję się na temat umiejętności 18-letniego napastnika zabrzan Arkadiusza Milika i 20-letniego polonisty Łukasza Teodorczyka. Choć ich celowniki w ostatnich tygodniach nieco się zacięły, to eksperci są zgodni. To oni mają stanowić nową jakość T-Mobile Ekstraklasy.

Jak może wyglądać ich niedaleka przyszłość? Wyjazd na zachód, ławka rezerwowych i mozolne podnoszenie się z niej. Taki scenariusz przerabiał nawet Robert Lewandowski w Borussii Dortmund, kiedy to na początek przygody z Bundesligą jedynie przyglądał się grze Shinjiego Kagawy i Lucasa Barriosa. Tyle, że „Lewy” to przypadek odosobniony wśród polskich napastników. Większość rodzimych egzekutorów po wyjeździe z kraju w zagranicznych ligach kompletnie przepadła: Radosław Matusiak, Dawid Janczyk, Paweł Brożek czy nawet hiperskuteczny w lidze Tomasz Frankowski są tego najlepszym przykładem. A tymczasem wiadomą sprawą jest, że młodzi piłkarze potrzebują regularnych występów, by podnosić swoje umiejętności.